भगवान श्रीकृष्णले १६१०८ रानीहरु संग विवाह गर्नुभयो भन्ने हामीले सुन्दै आएका छौ । जस मध्यकी पहिली रुक्मिणीको विवाह चेदी देश नरेश शिशुपाल संग हुने पक्का भए पछि एकान्तमा बसेर रुक्मिणीले प्रेम पत्र लेखेर ब्राम्हणका हातमा पठाएकी हुन् । बडो मजाको छ यो प्रेम पत्र हुन पनि प्रेम पत्र भन्ने वित्तिकै सबैको चाखलाग्दो विषय हुन आउछ । आदरणीय गुरुज्यूले श्रीमद्भागवत पढाउने क्रममा यो प्रसंगलाई अलि रोमान्टिक बनाउदै बाबु अर्काको प्रेम पत्र पढ्नु हुदैन भन्दै ठट्टा गर्नुभएको प्रसंग पनि अझै ताजा छ ।
अन्तः पुरान्तरचरीमनिहत्य बन्धूं-
स्त्वामुद्वहे कथामिति प्रवदाम्युपायम् ।
पूर्वेद्ययुरस्ति महती कुलदेवियात्रा
यस्यां बहिर्नववधूर्गिरिजामुपेयात् ॥
गुणी विद्वान जनले यी सातश्लोकको महत्व पनि राक्षस विधि द्वारा भएको विवाह हुँदा विवाह मण्डप तथा अग्निस्थापन नहुने र अग्निका सात परिक्रमा पनि नहुने भएकाले यिनैलाई सात परिक्रमा स्वरूप मानेकाछन् ।
रुक्मिणी लेख्छिन्--
श्रुत्वा गुणान् भुवनसुन्दर श्रृण्वतां ते
निर्विश्य कर्णविवरैर्हरतोऽङ्गतापम् ।
रूपं दृशां दृशिमतामखिलार्थलाभं
त्वय्यच्युताविशति चित्तमपत्रपं मे॥
निर्विश्य कर्णविवरैर्हरतोऽङ्गतापम् ।
रूपं दृशां दृशिमतामखिलार्थलाभं
त्वय्यच्युताविशति चित्तमपत्रपं मे॥
अर्थ:- हे भुवनसुन्दर ! तपाईका गुणलाई जसकसैले पनि सुन्छ भने उसका कानको बाटो हुँदै हृदयमा प्रेवेश गरेर प्रेत्येक अंगको ताप तथा उसका जन्म-जन्मान्तरको चक्रलाई नष्ट गरिदिन्छ त्यतिमात्र नभएर हजुरको शोभनीय रुप निहार्ने जनकालागि धर्म,अर्थ,काम,मोक्ष चारै पुरुषार्थको फल एवं स्वार्थ परमार्थ सबै सिद्ध हुन्छ त्यसैले हे अच्चुत ! मेरो चित्त लोक लाजलाई त्यागेर हजुरमा नै प्रेवेश गरिसकेको छ ।
का त्वा मुकुन्द महती कुल शीलरूप-
विद्यावयोद्रविणधामभिरात्मतुल्
धीरा पतिं कुलवती न वृणीत कन्या
काले नृसिंह नरलोकमनोऽभिरामम् ॥
विद्यावयोद्रविणधामभिरात्मतुल्
धीरा पतिं कुलवती न वृणीत कन्या
काले नृसिंह नरलोकमनोऽभिरामम् ॥
अर्थ:- प्रेमस्वरूप श्यामसुन्दर ! जुनसुकै दृष्टिबाट हेरे पनि कुल,शील-स्वभाव ,सुन्दरता ,विद्या ,अवस्था ,धन , धाम आदि सबैमा हजुर अद्वितीय हुनुन्छ कसै संग हजुरको तुलना हुनै सक्दैन । मनुष्य लोकमा जति पनि प्राणी छन् सबैको मन हजुरलाई हेरेर शान्तिको अनुभव गर्दछ भने हे पुरुषभूषण ! हजुर आफै भन्नुहोस् यस्ति कुन् चाहिँ कुलवती,महागुणवती र धर्मवती कन्या होलि जसले हजुरलाई पतिरुपमा वरण नगरोस् ।
तन्मे भवान् खलु वृतः पतिरंग जाया-
मात्मार्पितश्च भवतोऽत्र विभो विधेहि।
मा वीरभागमभिमर्शतु चैद्य आराद्
गोमायुवन्मृगपतेर्बलिमम्बुजाक्
मात्मार्पितश्च भवतोऽत्र विभो विधेहि।
मा वीरभागमभिमर्शतु चैद्य आराद्
गोमायुवन्मृगपतेर्बलिमम्बुजाक्
अर्थ:- त्यसैले हे प्रियतम् ! मैले हजुरलाई पतिरुपमा वरण गरिसकेकी छु , हजुर अन्तर्यामी हुनुहुन्छ मेरो अंतर्ह्रिदयको कुरो हजुरबाट छुपेको छैन त्यसैले यहा आएर मलाई पत्निरुपमा स्विकार गर्नुहोस्। कमलनयन ! प्राण वल्लभ ! म हजुर जस्तो वीरमा समर्पित भईसकेकी छु त्यसैले जसरि सिंहको भाग स्यालले छुन खोजे जस्तो कतै शिशुपाल नजिकै आएर मलाई स्पर्श नगरोस् ।
पूर्तेष्टदत्तनियमव्रतदेवविप्र-
गुर्वर्चनादिभिरलं भगवान् परेशः।
आराधितो यदि गदाग्रज एत्य पाणिं
गृहणाति में न दमघोषसुतादयोऽन्ये॥
गुर्वर्चनादिभिरलं भगवान् परेशः।
आराधितो यदि गदाग्रज एत्य पाणिं
गृहणाति में न दमघोषसुतादयोऽन्ये॥
अर्थ:- मैले पूर्वजन्ममा यदि पूर्त {कुवा,तलाउ आदि खनाउनु } ,ईष्ट { यज्ञादी गर्नु } ,दान, नियम ,व्रत, तथा देवता- ब्राह्मण र गुरुहरूका द्वारा परमेश्वरको आराधना गरेकी छु भने श्रीकृष्ण आएर मेरो पाणीग्रहण गर्नुहोस्, शिशुपाल तथा अन्य कुनै पुरुषले मेरो स्पर्श गर्न नसकोस् ।
श्वोभाविनि त्वमजितोदृहने विदर्भान्
गुप्तः समेत्य पृतनापतिभिः परीतः।
निर्मथ्य चैद्यमगधेन्द्रबलं प्रसह्य
मां राक्षसेन विधिनोदृह वीर्यशुल्काम् ॥
गुप्तः समेत्य पृतनापतिभिः परीतः।
निर्मथ्य चैद्यमगधेन्द्रबलं प्रसह्य
मां राक्षसेन विधिनोदृह वीर्यशुल्काम् ॥
अर्थ:- हे प्रभु ! हजुर अजित हुनुहुन्छ । जुनदिन मेरो विवाह हुदैछ त्यसको एकदिन पहिले नै हजुर हाम्रो राजधानीमा गुप्तरुपमा पाल्नुहोस् र ठुल्ठुला सेनापतिहरु सहित शिशुपाल र जरासन्धलाई समाप्त पारिदिनुहोस् अनि बल पूर्वक वीरताको परिचय दिंदै राक्षस विधिले मेरो हात थाम्नुहोस।
अन्तः पुरान्तरचरीमनिहत्य बन्धूं-
स्त्वामुद्वहे कथामिति प्रवदाम्युपायम् ।
पूर्वेद्ययुरस्ति महती कुलदेवियात्रा
यस्यां बहिर्नववधूर्गिरिजामुपेयात् ॥
अर्थ:- यदि हजुर यो सोच्नुहुन्छ कि, तिमि धेरै महिला मण्डलीले घेरिएर भित्रि कोठामा रहन्छ्यौ, जहा कुनै पुरुषको प्रवेश सम्भव छैन , तिम्रा भाई-बन्धुहरुलाई नमारी म त्यहा कसरि पुग्न सक्छु? भने ,यसको उपाय म वताउछु । हाम्रो कुल परम्परा अनुसार विवाहको एक दिन पहिले नै कुल देवीको दर्शन गर्न ठूलो जमातले घेरिएर गिरिजा देवीको दर्शन गर्न कन्याले जानु पर्ने हुन्छ, त्यहिबाट मलाई हरण गरेर लैजानुहोस् ।
यस्याङिघ्रपंकजरजः स्नपनं महान्तो
वाञ्छन्त्युमापतिरिवात्मतमो
यर्ह्यम्बुजाक्ष न लभेय भवत्प्रसादं
जह्यामसून् व्रतकृशाञ्छतजन्मभिः स्यात् ॥
वाञ्छन्त्युमापतिरिवात्मतमो
यर्ह्यम्बुजाक्ष न लभेय भवत्प्रसादं
जह्यामसून् व्रतकृशाञ्छतजन्मभिः स्यात् ॥
अर्थ:- हे कमलनयन ! उमा पति भगवान शंकरका समान ठूला-ठूला महापुरुष पनि आत्मशुद्धिकालागि हजुरका चरणको धूलोले स्नान गर्न चाहान्छन । यदि मैले त्यो प्रसाद हजुरको चरण धूलो प्राप्तगर्न सकिन भने व्रत गरेर शरीरलाई सुकाएर प्राण त्याग गरिदिने छु । त्यसका लागि मैले हजारौ जन्म नै किन लिनु नपरोस् , कहिले न कहिले त त्यो प्रसाद अवश्य नै प्राप्त होला ।
