गोपि गित

गोपि गित - आचार्य कुशलकुमार निरौला 

श्री कृष्ण परब्रह्मणे नम:

सनातन तत्वज्ञानको विशाल सागर सदृश भागवतका लोकोत्तर मधुर गीतहरुमा श्री गोपी-गीतको स्थान उच्चतम छ | विरहावस्थामा व्याकुल दुःखिः गोपिहरुको प्रभु प्रति उत्कट प्रेमको प्राकट्य यसमा व्यक्त भएको छ | भगवत प्राप्तिमा भक्त साधनाको चरमरुप यसमा निरुपण भएको छ |

गोप्य ऊचुः

जयतितेsघिकँ जन्मना व्रजः
श्रयत ईन्दिरा शश्वदत्र हि |
दयित दृश्यताँ दिक्षु तावका-
स्त्वयि धृतासवस्त्वाँ विचिन्वते ||1||

ब्रज त बेस् बन्यो तिम्रो जन्मले |

लक्ष्मी छन् जहाँ तिमी प्रीतिले ||

प्रिय ! निहार हे प्राण धर्दछन् |

तिम्री हुन् सबै खोजि गर्दछन् ||

शरदुदाशये साधुजातस

त्सरसिजोदरश्रीमुषा दृशा |

सुरतनाथ तेsशुल्कदासिका

वरद निघ्नतो नेह किँ वधः||२||

शरदमा कमल बेश भेषले

श्री हरीदिन्या तिम्रा नेत्रले |

सुरतनाथ ! हे हामी दासिका

वध हुँदैन की काम देवको ||

विषजलप्ययाद् व्यालराक्षसाद्

वर्षमारुताद् वैद्युतानलात् |

वृषमयात्मजाद् विश्वतोभया

दृषभ ते वयँ रक्षिता मुहुः ||३||

विषय विष भयो व्याल दुष्ट भो

बिजुली अग्नि भो आँधि भौँरी भो |

मयकि सन्तति लोकभीति भो

दृषभ हार भयो येति दु:ख भो ||

न खलु गोपिकानन्दनो भवा

नखिलदेहिनामन्तरामदृक् |

विखनसार्थितो विश्वगुप्तये

सख उदेयिवान् सात्वताँ कुले ||४||

हजुर गोपीका पुत्र होईनौ

हृदय साक्षि हौँ सर्व देहिका |

विधिका विन्तिले लोकपाल्नुभो

यदुकुलै विषे जन्म लिनुभो ||४||

विरचिताभयँ वृष्णिधुर्य ते

चरणमीयुषाँ सँसृतेर्भयात् |

करसरोरुहँ कान्त कामदँ

शिरसि धेहि नः श्रीकरग्रहम् ||५||

अभय भै गयो जन्म मृत्युको

चरण खोजन्या हामी दासिका |

करकमल धरी देउ माथमा

लक्ष्मिका पति ! साथ हातमा ||५||

व्रजजनार्तिहन् वीर योषिताँ

निजजनस्मयध्वँसनस्मित |

भज सखे भवत्किँकरीः स्म नो

जलरुहाननँ चारु दर्शय ||६||

व्रजको दु:ख् हरि वीर नारिका

मन सँगालिन्या हामी गोपीका |

गर भजन तिमी दासि भन्दछन्

कमल झ अटल हेर्न द्यौ बदन ||६||

प्रणतदेहिनाँ पापकर्शनँ

तृणचरानुगँ श्रीनिकेतनम् !

फणिफणार्पितँ ते पदाम्बुजँ

कृणु कुचेषु न: कृन्धि हृच्छयम् !!७!!

नमृत मर्त्यको पाप नाशन्या

गउपछी चली शोभमान हुन्या |

चरण कालिनाग माथि राखन्या

धर कुचै उपर काम मन हुन्या ||७||

मधुरया गिरा वल्गुवाक्यया
बुधमनोज्ञया पुष्करेक्षण !
विधिकरीरिमा वीर मुह्यती
रधरसीधुनाssप्याययस्व न: !!८!!

मधुर शब्दले बेश बोलिले

बुझ निहारका चित्त चोरले |

अकल गुम भयो हामि दासिको

रस पिलाउ हे ! कृष्ण ओठको ||८||

तव कथामृतँ तप्तजीवनँ
कविभिरीडितँ कल्मषापहम् !
श्रवणमँगलँ श्रीमदाततँ
भुवि गृणन्ति ते भूरिदा जना: !!९!!

अमृत हो कथा दु:ख नाशने

कविले गाउने पाप काटने |

श्री सुहाउने सुन्न वेस् हुने

भजन गाउने पुण्य धेर दिने ||९||

प्रहसितँ प्रिय प्रेमवीक्षणँ

विहरणँ च ते ध्यानमँगलम् !

रहसि सँविदो या हृदिस्पृश:

कुहक नो मन: क्षोभयन्ति हि !!१०!!

पिरतिले नजर गर्नु हाँसनु
               खोज्नु हुन्छ बेस् सम्झिराखनु |
              उहि जहाँ बुझी सम्झि हामरो
                         कलपि जान्छ मन् धूर्त! सामरो ||१०||

चलसि यद्व्रजाच्चारयन् पशून्

नलिनसुन्दरँ नाथ ते पदम् !

शिलतृणाँकुरै: सीदतीति न:

कलिलताँ मन: कान्त गच्छति !!११!!

गउ चराउदै जानुहुन्छ बन्
              कमल झै नरम लाल पाउँ छन् |
                गडिदिनन् तिखा पत्थरै ति झन्
                       भनि त हामरो पग्लि जान्छ मन् ||११||

दिनपरिक्षये नीलकुन्तलै

र्वनरुहाननँ बिभ्रदावृतम् !

घनरजस्वलँ दर्शयन् मुहु

र्मनसि न: स्मरँ वीर यच्छसि !!१२!!

दिन विते पछि नील केश झरी
        कमल झैँ वदन शोभमान धरी |
       दरश दान गरी धुलि धेर धरी
              हृदयमा दिया काम देव भरी ||१२||

प्रणतकामदं पद्मजार्चितं

धरणिमण्डनं ध्येयमापदि ।

चरणपङ्कजं शंतमं च ते

रमण नः स्तनेष्वर्पयाधिहन् ॥ 13 !!

नम्रितका हितै ब्रह्म पुजन्या
                    भुमि सिँगारन्या सम्झि बेस हुन्या |
                     चरण रुप कमल सुख स्वरुप हुन्या
                धर कुचै उपर दर्द हर्दिन्या ||१३||

सुरतवर्धनं शोकनाशनं

स्वरितवेणुना सुष्ठु चुम्बितम् ।

इतररागविस्मारणं नृणां

वितर वीर नस्तेऽधरामृतम् ॥ १४॥

रति बढाउन्या शोक नासन्या
       व्रज त वेणुले स्वाद पाइन्या |
   अरुकुरा सबै बिर्सिजाइन्या
                 अमृत ओठको द्यौ मीठो हुन्या ||१४||

अटति यद्भवानह्नि काननं

त्रुटिर्युगायते त्वामपश्यताम् ।

कुटिलकुन्तलं श्रीमुखं च ते

जड उदीक्षतां पक्ष्मकृद्दृशाम् ॥ १५॥

बन गयौ हरी! दिनसमान घरी
     युगसमान भयो दर्शनै गरी |
   कुटील केशको बेश मुखले
               अति टोल्याउन्या पद्म नेत्रले ||१५||

पतिसुतान्वयभ्रातृबान्धवा-

नतिविलङ्घ्य तेऽन्त्यच्युतागताः ।

गतिविदस्तवोद्गीतमोहिताः

कितव योषितः कस्त्यजेन्निशि ॥ १६॥

पति र पुत्र कुल भाई बन्धु जन्
               त्यजि जहाँ तिमी ताहिँ जान्छ मन् |
                मिलन खोज्दछन् गीत लोभिन्छन्
                  युवतिलाईको राति छोड्दछन् ||१६||

रहसि संविदं हृच्छयोदयं

प्रहसिताननं प्रेमवीक्षणम् ।

बृहदुरः श्रियो वीक्ष्य धाम ते

मुहुरतिस्पृहा मुह्यते मनः ॥ १७॥

वदन जानिन्या काम जन्मन्या
          वदन हासन्या प्रेम् नजर दिन्या |
         लक्ष्मिको निवास छाति देखिन्या
              कलपि जाइन्या मोह मन् हुन्या ||१७||

व्रजवनौकसां व्यक्तिरङ्ग ते

वृजिनहन्त्र्यलं विश्वमङ्गलम् ।

त्यज मनाक् च नस्त्वत्स्पृहात्मनां

स्वजनहृद्रुजां यन्निषूदनम् ॥ १८॥

व्रज निवासिको दु:ख दुर हुन्या
        तिमरी मूर्ति हो लोक पालन्या |
          धरि पलक निमेस् हामि सम्झन्या
    हृदय रोगको दर्द हर्दिन्या ||१८||

यत्ते सुजातचरणाम्बुरुहं स्तनेषु

भीताः शनैः प्रिय दधीमहि कर्कशेषु ।

तेनाटवीमटसि तद्व्यथते न किंस्वित्

कूर्पादिभिर्भ्रमति धीर्भवदायुषां नः ॥ १९॥

कोमल चरण कमल जौन तिमि राति राख्छौ
      विस्तार कठोर कुचका भय मानि हाल्छौ |
          जान्छौ तिनै चरणले तिमि ता वनैमा
                प्राण! हामरो अधिक खेद भयो मनैमा ||१९||


--------0--------------0----------------0-----------------0--------------------0---------------